Zajęcia specjalistyczne w szkole

Ile trwa godzina? Pytanie proste a odpowiedź na pozór oczywista. Wielu terapeutów pracujących w szkołach nie raz je sobie stawia, skąd te wątpliwości?

 

Zacznijmy od tego, że godzina zawsze jest godziną czyli trwa 60 minut ;) Co do tego nikt nie ma wątpliwości, nim jednak przejdę dalej chciałabym zaznaczyć, że wszystko co napisałam poniżej wynika z mojej interpretacji przepisów, doświadczeń i obserwacji. Zdaję sobie sprawę, że są osoby, które uważają inaczej. W razie wątpliwości zawsze można zgłosić się do Kuratorium Oświaty. 

Nauczyciel, terapeuta w szkole – ile wynosi etat?

Pełen etat nauczyciela (w tym nauczyciela specjalisty np. rewalidatora, logopedy) zatrudnionego zgodnie z Kartą Nauczyciela wynosi do 40 godzin tygodniowo. Słowo „do” wynika z tego, że czas pracy nauczyciela podzielony jest na weryfikowalne ilościowo pensum oraz na nieweryfikowalne ilościowo inne zajęcia i czynności. Przyjmuje się jednak, że jako punkt odniesienia powinniśmy uznawać 40 godzin tygodniowo. Co z tego wynika?

Nauczyciel „przedmiotowy” ma ustalone pensum 18h/tyg. czyli na zajęcia i czynności dodatkowe zostaje mu 22h/tyg.

Nauczyciel specjalista (w tym np. logopeda) ma ustalone pensum 18-22h/tyg. (decyduje organ prowadzący) czyli zostaje mu 22-18h/tyg. na zajęcia i czynności dodatkowe.

Itd.

Godziny z pensum to czas, który spędzamy w szkole zgodnie z planem i tutaj pojawiają się rozbieżności. Czy osiemnastogodzinne pensum nauczyciela realizującego jednostki zajęciowe w wymiarze 45 min przeliczamy  (18h*45min.):60min. = 810:60 = 13,5h? Oczywiście, że NIE! Pensum nauczyciela składa się z 18 godzin a nie 18 jednostek zajęciowych.

Dla ułatwienia najlepiej rozpatrywać pensum jako 18 lekcji/zajęć 45 minutowych + 18 przerw śródlekcyjnych, podczas których pełni się dyżury bądź jest się po prostu dostępnym na terenie szkoły (absolutnie nie wliczamy tu tak zwanych „okienek”).

* Jeżeli z jakiś przyczyn ktoś decyduje się na „zabawę” w przeliczanie to różnicę 18h – 13,5h = 4,5h przeznaczamym.in. na dyżurowanie w trakcie przerw, przygotowanie dokumentacji i materiałów, odprowadzenie/przyprowadzenie młodszych uczniów na zajęciach.

Jeżeli nauczyciel realizuje jednostki zajęciowe trwające 60 min., problem znika, tyle ile godzin w pensum tyle zajęć w planie.

Jaki z tego wniosek? W uproszczeniu, w szkole spędzamy tyle stałych godzin ile mamy w pensum (+ ewentualne okienka). Pozostały czas z 40 godzinnego etatu wykorzystujemy na konsultacje z rodzicami, zadania zlecone przez Dyrekcję, rady pedagogiczne, prowadzenie dokumentacji, przygotowywanie się do zajęć itp.

Jeżeli dany organ ustali dla logopedy 22 godzinne pensum, to np. 1/2 tego etatu wynosi 11 + 9 (11 godzin pracy z uczniami i 9 godzin na zajęcia i czynności dodatkowe).

Często zdarza się, że pracując w kilku miejscach uwzględniamy tylko godziny z pensum. Jest to błąd ponieważ przy mocno napiętym grafiku nie mamy kiedy realizować obowiązujących nas dodatkowych zadań i czynności. Rodzi się wtedy frustracja a nawet złość. Planując swoje grafiki pamiętajmy więc, że w przypadku szkoły pensum to nie wszystko (oczywiście nie popadnijmy ze skrajności w skrajność) ;)

Zajęcia 45 minut czy 60 minut?

O ile lekcja matematyki w szkole zawsze trwa 45 minut o tyle zajęcia specjalistyczne nie koniecznie. Poruszone wyżej zawiłości z tym co, jak i czy przeliczać wzięły się między innymi stąd, że np. zajęcia logopedyczna raz trwają 45 minut a raz 60 minut. 

Kiedy 45 minut?

45 minutowe zajęcia realizuje się w oparciu o Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach.

W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się możliwość prowadzenia zajęć w czasie dłuższym lub krótszym niż 45 minut, z zachowaniem ustalonego dla ucznia łącznego tygodniowego czasu tych zajęć. Pamiętajmy jednak, że przeliczamy czas przeznaczony na dane zajęcia a nie nasze pensum!

W zajęciach realizowanych w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej może brać udział do 4 uczestników.

Kiedy 60 minut?

60 minutowe zajęcia realizuje się w oparciu o Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 marca 2017 r. w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli.

W związku z tym, jeżeli zajęcia logopedyczne prowadzone są jako rewalidacja z dzieckiem posiadającym orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego to trwają 60 min.

W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się prowadzenie rewalidacji w czasie krótszym niż 60 minut, z zachowaniem ustalonego dla ucznia łącznego tygodniowego czasu tych zajęć

Dla terapeuty bardzo ważna jest więc wiedza czy realizuje zajęcia z puli pomocy psychologiczno-pedagogicznej czy rewalidacji. Wiele osób stosuje uproszczenie „dziecko z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego = logopedia 60 min.” nie jest to jednak do końca właściwe. Jeżeli uczeń niepełnosprawny ma przyznaną odpowiednią ilość rewalidacji i do tego jeszcze godzinę logopedii (zmiana puli), wtedy zajęcia rewalidacyjne mają po 60 minut a logopedyczne 45 minut.